حافظانه

واعظان كاين جلوه در محراب و مـنـبـر می كنـنـد

چون به خلوت می رونـد آن كار ديـگـــر می كنـنـد

      دردیوان حضرت حافظ واعظان ریاکار،زاهدان خودپسند وتمام کسانی که نه ازروی دلسوزی بلکه به سبب حفظِ منافعِ شخصیِ خویش ،دیگران راامرونهی می کنند،چهره هایی منفور ومنفی دارند وباشدیدترین لحن موردنکوهش وسرزنش قرار گرفته اند.ازآنجاکه افشاگری و آگاهی بخشی درخصوص کردارِناپسنداین قوم ریاکار و متظاهر ،کاری خداپسندانه ،شایسته و به حق بوده و مسئولانه ودلسوزانه طرح شده است. بدان مثل که: "هرچه ازدل برآید بردل نشیند" چنا ن بردل هرخواننده وشنونده ای زیبامی نشیند که خود این ابیات وعبارات تبدیل به مثل وحکایت شده ودرخاطره هاجاوید وابدی باقی می ماند.

واعظانی که این چنین درفرودِمحراب وبرفرازِمنبر با رفتارهای نمایشی وباریا وتزویر،به مردم امر ونهی می کنند ودرلباس پرهیزگاری به اصطلاح به آنها پندواندرز می دهندخودشان به گفتارخودشان پایبند نیستند ودرخلوت خویش وفضای خصوصی چه کارهای ناپسندی که انجام نمی دهند.! ".....آن کاردیگرمی کنند......" : اشاره به کارهایی است كه آنقدر زشت و بد است كه نمی توان آنها رابیان کرد.دراین جمله ی حافظانه ورندانه نکات لطیف وظریف زیادی نهفته است. "آن کاردیگر"بگونه ای دراین مطلب کارگذاشته شده که به خوبی پرده از راز واعظان برانداخته ومشت آنها را بازمی کند. شاعر برحسب رسالتی که ازسوی خداوند به او اعطاشده،بی هیچ  واهمه ای از "واعظانِ حاکم وحاکمانِ واعظ" دست به روشنگری می زندوشجاعانه و مسئولانه حقایق مهمی رابرملا می کند.ریاکاری واعظان خودکامه وسودجو، حقیقت تلخیست  که درطول وعرضِ همیشه ی تاریخ، درهمه ی جوامع وتمام دورانها وجودداشته وهمچنان بلای جان مردم به ویژه عامیان وساده دلان وخوش باوران درتمام جهان می باشد. .................                                              

                                                                            بقیه درادامه ی مطلب

ﺑﺎﮐﺮﺍﻭﺍﺕ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺧﺪﺍ، ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺟﻬﺖ ﺍﻫﻞ ﺭﻳﺎ، ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﺭﻳﺶ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯ ﺍﺩﺏ ﺻﺎﻑ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﺑﺎ ﺗﻴﻎ،
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺁﻳﻨﻪ ﺑﺎﺻﺪﻕ ﻭ ﺻﻔﺎ،ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﻣﻦ ﺣﺮﻭﻑ ﻋﺮﺑﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﯾﺎﺩ...،
ﻧﻨﻤﻮﺩﻡ ﺯ ﺗﻪ ﺣﻠﻖ ﺍﺩﺍ، ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺯ ﻗﺎﺳﻢ ﻭ ﺟﺒﺎﺭ ﻧﮕﻔﺘﻢ ﺳﺨﻨﯽ،
ﮔﻔﺘﻢ ﺍﺯ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺻﻔﺎ، ﻣﻬﺮ ﻭ ﻭﻓﺎ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﻫﻤﭽﻮ ﻭﺍﻋﻆ ﻧﻪ ﻋﺼﺎ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻭ ﻧﻪ ﻧﻌﻠﻴﻦ،
ﺳﺮﺧﻮﺵ ﻭ ﺑﯽ ﺧﺒﺮ ﻭ ﺑﯽ ﺳﺮ ﻭ ﭘﺎ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﻣﺪﻋﯽ ﮔﻔﺖ ﭼﺮﺍ ﺭﻓﺘﯽ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺭﻓﺘﯽ ﻭ ﮐﯽ؟
ﻣﻦ ﺩﻟﺒﺎﺧﺘﻪ ﺑﯽ ﭼﻮﻥ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﺗﻮ ﺳﺮﺕ ﭘﻴﺶ ﺧﺪﺍ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺷﺒﺎﻥ ﺧﻢ ﺷﺪ ﻭ ﺭﺍﺳﺖ،
ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺁﻣﺪﻡ ﻭ ﺭﻗﺺ ﮐﻨﺎﻥ، ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﻣﺴﺠﺪ ﻭ ﺩﻳﺮ ﻭ ﺧﺮﺍﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﻡ ﻧﺮﺳﻴﺪ،
ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﮐﺸﻤﮑﺶ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺳﻪ ﺗﺎ، ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺷﺪ،
ﮔﻔﺘﻢ ﺍﯼ ﺩﻝ ﺗﻮ ﺑﯿﺎ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺳﺎﻻﺭﻡ ﺷﻮ،
ﭼﻮ ﺑﺪﻳﻨﺴﺎﻥ ﺷﺪﻡ ﺍﺯ خویش ﺭﻫﺎ، ﺭﻓﺘﻢ ﻭ شد.

همچون آفتاب باش تا نتوانی بر کسی نتاب 

 زرتشت